Terimleri eşit olan toplama işleminin kısa
yoldan yapılışına çarpma işlemi denir. Çarpma işleminde tane,
kere ifadeleri de kullanılır.
Örnek:
4
+ 4 + 4 + 4 = 16 toplama işlemini;
4
x 4 = 16 biçiminde çarpma işlemi olarak ifade
edebiliriz.
4 x 4 = 16
(çarpan)
(çarpan) (çarpım)
Çarpma
işleminin kapalılık, birleşme ve değişme özellikleri vardır.
Çarpma
işleminin etkisiz
(birim) elemanı "1" dir.
Örnek:
13
x 1 = 13 1 x 13 = 13 28 x 1 = 28 1 x 28 = 28
Ayrıca, çarpma işleminde "sıfır
(0) " yutan eleman olarak adlandırılır. Çünkü doğal
sayıların sıfırla çarpımı sıfırdır.
Örnek: 5X0=0 1000000X=0
* Bir doğal
sayının 10'un kuvvetleriyle olan çarpımlarını zihinden yapabilmek için
aşağıdaki yol izlenmelidir:
15 x 10 = 150 15 x 100 = 1500 15x1000 =15000 15x10000
=150000
Not:
Yukarıdaki işlemler ve sonuçları inceledikten sonra aşağıdaki
kuralı söyleyebiliriz:
Bir doğal sayıyı 10, 100, 1000 ... sayıları
ile çarpmak için bu doğal sayının sağına kaç sıfır bulunuyorsa sırayla bir,
iki, üç, dört ... tane sıfır yazılır.
Çarpmanın Toplama Üzerine Dağılma Özelliği:
|
Bu
özelliği bir örnek üzerinde açıklayalım.
Örnek:
Bir
kırtasiyeden içinde 100'er tane silgi bulunan 6 kutu ve içinde 80'er tane
silgi bulunan 6 kutu alınırsa kaç silgi alınmış olur?
Çözüm:
1.
Yol:
6
x ( 100 + 80 ) = 6 x 180 = 1080 silgi
2.
Yol:
( 6 x 100 ) + ( 6 x 80 ) = 600 + 480 = 1080
silgi
Dolayısıyla bu iki çözüm yolunda da, toplamı
oluşturan terimlerin her biri çarpan sayı ile ayrı ayrı çarpılarak
toplanınca, sonuç değişmiyor. Yani;
6
x ( 100 + 80 ) = ( 6 x 100 ) + ( 6 x 80 ) dir.
Buna
çarpmanın toplama üzerine dağılma özelliği denir.
|
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder